Hieronim Augustyn Lubomirski    W 1668 roku spadkobiercy Jerzego Sebastiana Lubomirskiego dokonali podziału pozostałego po nim majątku. Najmłodszemu synowi Jerzego Sebastiana i Konstancji Ligęzianki, Hieronimowi Augustynowi Lubomirskiemu przypadł Rzeszów i Głogów. Z dawnego zamku Mikołaja Spytka Ligęzy w Rzeszowie uczynił on swoją siedzibę zakładając w ten sposób rzeszowską linię rodu Lubomirskich.

    Początkowo Hieronim Augustyn Lubomirski zamierzał zrobić karierę wstępując do zakonu joannitów nazywanych ówcześnie kawalerami maltańskimi. Realizując cel maltańczyków brał udział u boku najpierw hetmana, a później króla Jana III Sobieskiego w walkach z Tatarami i Turkami, m.in. w bitwie pod Wiedniem w 1683 r. Jednak w 1685 r., nie zważając na swoje śluby zakonne, pojął za żonę Konstancję Bokumównę. Gdy sprawa wyszła na jaw, nuncjusz papieski na prośbę wielkiego mistrza zakonu maltańskiego, zaczął domagać się unieważnienia małżeństwa. Lubomirski poprosił o pomoc samego króla, który w 1687 r. przybył nawet do Rzeszowa, by zostać ojcem chrzestnym pierwszego syna Lubomirskich, Jerzego Ignacego. W końcu nuncjusz ustąpił i wyraził zgodę na trwanie małżeństwa.

 H. A. Lubomirski nie tylko utworzył nowe cechy rzemieślnicze w Głogowie, ale również rozwijał istniejące. Dnia 4 września 1680 r. wydał w Rzeszowie przywilej, w którym oznajmiał: „Ponieważ przymnożenie rzemieślników jest ozdobą każdego miasta i wygodą obywatelom, tedy życząc, żeby i w mieście moim Głowowie cech rzemiosła szewskiego nie ubożał w ludzi, i owszem, co dalej kwitł, do dawnych szesnastu jatek szewskich, przydawam jeszcze osiem jatek do oryginalnego prawa tegoż cechu, które we wszystkich punktach aprobuję. Na co dla lepszej wiary i pewności ręką własną podpisuję się i pieczęć przycisnąć rozkazałem”

    Hieronim Augustyn Lubomirski był bardzo dbałym gospodarzem i starał się rozwijać swoje włości. Głogów wiele mu zawdzięcza. To on sprowadził do miasta nowych rzemieślników, którzy utworzyli kolejne cechy rzemieślnicze. Do tej pory funkcjonowały w Głogowie dwa cechy, utworzony w 1596 r. cech szewski i powstały w 1635 r. cech tkacki. Natomiast za rządów Hieronima Augustyna Lubomirskiego utworzono jeszcze cech krawiecki, rzeźniczy i cech różny. Niestety, znamy datę założenia tylko tego ostatniego, czyli rok 1694, przywileje lub statuty pozostałych dwóch nie zachowały się. Jednak przetrwały znaki cechowe cechu rzeźniczego, które zawierają elementy herbu Śreniawa, którym pieczętował się Lubomirski.

    Legenda głosi, że założył on również w Głogowie hodowlę koni, a do jej prowadzenia ściągnął tutaj z Węgier Jana Ladosza, protoplastę głogowskiego rodu Ładosiów. Co więcej, pragnąc ożywić handel, zaczął sprowadzać do Głogowa również Żydów, którzy zajmowali się kupiectwem. Z tego powodu wystarał się u Jana III Sobieskiego o powiększenie liczby jarmarków. Do tej pory Głogów miał przywilej na organizowanie dwóch jarmarków w roku, jednak dzięki królewskiemu przywilejowi w 1694 r. dodano jeszcze cztery dni, a więc odtąd w miasteczku sześć razy w roku odbywał się jarmark, na który ściągali kupcy nawet z odległych stron.

ListList H. A. Lubomirskiego do A. Sieniawskiego z 27. 10. 1698 r.
z informacją o pożarze Rzeszowa.
List pochodzi ze zbiorów Biblioteki Czartoryskich w Krakowie.

 

    Książę Lubomirski doprowadził swój majątek do rozkwitu, jednak pod koniec 1702 r. na jego włości spadła katastrofa. Magnat sprawował wtedy najwyższe godności w państwie dzierżąc buławę hetmana wielkiego koronnego i urząd pierwszego senatora kasztelana krakowskiego. Ziemie Rzeczpospolitej najechały wojska szwedzkie króla Karola XII. Szwedzi chcieli wpłynąć na hetmana, by odstąpił od króla polskiego Augusta II, a sposobem nacisku był najazd na jego włości. Wciągnięcie Rzeczpospolitej do wielkiej wojny północnej doprowadziło do ogromnych zniszczeń. Głogów należał do tych miast, na które podchodzące pod jego wały wojska nakładały kontrybucje. W księdze wójtowskiej jeden z wpisów z tych czasów mówi, że „uczciwy Krzysztof Bałaban wziąwszy od ojca swojej żony kartę na domostwo, jako zięć opłacał Sasów, Kozaków, Szwedów, Moskalów, Litwę i inszych przechodzących”. Wszyscy właściciele nieruchomości w mieście musieli składać się na wykupienie się przed obcym wojskiem.

    Za ruiną finansową spadła na Hieronima Augustyna Lubomirskiego kolejna, tym razem zdrowotna. Schorowany zmarł na swym zamku w Rzeszowie 20 kwietnia 1706 r. Pozostawił po sobie trzech synów i cztery córki. Tylko jeden z jego synów, najstarszy Jerzy Ignacy, był pełnoletni, pozostali byli jeszcze dziećmi, dlatego odtąd on oficjalnie sprawował zarząd nad całym pozostawionym przez ojca majątkiem.

Robert Borkowski